Kleine archieven, grote voorbeelden? : Vernieuwingen in het Belgische archieflandschap in de laatste decennia van de lange negentiende eeuw
- Type:
- thesis
- Titel:
- Kleine archieven, grote voorbeelden? : Vernieuwingen in het Belgische archieflandschap in de laatste decennia van de lange negentiende eeuw
- Jaar:
- 2015
- Taal:
- Nederlands
- Uitgever:
- Leuven : KU Leuven. Faculteit Letteren, 2015
- Plaatsnummer:
- Paginering:
- 121 p. (1 bestand).
- Samenvatting:
- Diss. Master in de geschiednis, Het interessante bronnenmateriaal, zowel uit de middeleeuwen als de nieuwe tijd, uit archieven als die van parochies, burgerlijke godshuizen, familiearchieven en notariële archieven bleef vaak ongebruikt of werd zelfs vergeten door historici. Deze commissie gaf verder mee vorm aan de ontwikkeling van de 'moderne inventaris' die als wegwijzer van de gebruiker diende. Systematische inventarisatie van kleine archieven was het te bereiken doel. De publicaties daarvan leverden de historici interessant bronnenmateriaal aan dat anders vergeten zou blijven en daardoor waarschijnlijk verloren zou gaan. De aanvang van systematische inventarisatie was daarom een belangrijke stap in het Belgische archieflandschap. Deze inventarissen dienden bovendien als een leidraad voor verder historisch onderzoek. Het archief had immers een centrale plaats verworven in het werk van historici., In het historiografische debat gaat de aandacht steeds uit naar drie grote thema's in verband met de Belgische archiefwetenschap. De algemene overzichten die de evolutie van de Belgische archieven beschrijven, de publicaties die de 'eeuw van Gachard' behandelen en het debat van de recente paradigmawisseling en de komst van het digitale tijdperk. Er bestaat minder aandacht voor de ontwikkelingen van de 'tweede generatie archivarissen' aan het einde van de negentiende eeuw. Dit zorgt voor een zekere lacune in het archivalische-historiografische kader. Daarom handelt dit onderzoek over de werking van de Commission des petites archives, in het kader van de vernieuwingen en veranderingen van het Belgische archiefwezen van de jaren tachtig van de negentiende eeuw tot de jaren tien van de twintigste eeuw.^, Na het onderzoek omtrent de opleiding werd gefocust op de archivaris en de uitoefening van zijn beroep. De verworven vaardigheden die een archivaris eigen moest zijn, namen hier een prominente plaats in. Verder kreeg de samenwerking met erudieten aandacht om de toenmalige beroepsomschrijving beter te begrijpen. Ten slotte beschreef dit deel de archiefpraktijk, waarbij de openbaarheid van archieven werd besproken. In Je pense donc j'archive speelde de Handleiding voor het Ordenen en Beschrijven van Archieven uit 1898, die opgesteld werd door het Nederlandse trio Samuel Muller Fz., Johan Adriaan Feith en Robert Fruin Th.Az., een belangrijke rol. Binnen deze verschillende fases die het toenmalige archieflandschap vorm gaven, werd de Commission des petites archives benaderd. Kleine archieven waren immers prominente lieux de mémoire en droegen een groot risico om vernietigd te worden.^, ^^Het uitgangskader van de vernieuwingen en veranderingen in het Belgische archieflandschap dient als context van de institutionalisering en professionalisering van de Belgische archivistiek. Vervolgens werd dieper in gegaan op de Commission des petites archives. In de context van de archivistiek aan het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw besteedde de masterproef aandacht aan de vorming van de historicus aan de universiteit en hoe deze kon doorgroeien tot archivaris. De opleiding tot archivaris, of toch de poging tot het vormen van een dergelijke opleiding, kreeg vorm door voorstellen als die van Charles Piot, Henri Pirenne en Joseph Cuvelier. Mede werd deze poging beïnvloed door het Internationaal Congres voor Archief- en Bibliotheekwezen in Brussel in 1910. Toch zou het idee om een cursus archivéconomie in te voeren op zich laten wachten tot na de Eerste Wereldoorlog.^
- Permalink:
- https://www.cageweb.be/catalog/cgw01:000872102